W 2018 roku celebrowaliśmy 30-lecie powstania Sekcji Chirurgii Endoskopowej Towarzystwa Chirurgów Polskich. Sekcja prowadzi szkolenia lekarzy chirurgów w zakresie przeprowadzania procedur endoskopowych i przyznaje certyfikaty uzyskania umiejętności.

Certyfikat oraz regulamin jego przyznawania upoważniają do samodzielnego wykonywania procedur endoskopii diagnostycznej i terapeutycznej przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz trzustki. Certyfikat ten jest jednym z dwóch dokumentów, obok Certyfikatu Umiejętności wydawanego przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne, potwierdzających kwalifikacje z zakresu endoskopii, a jego posiadanie upoważnia do zawierania kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia.

W 2017 roku zarząd Sekcji dostosował program szkoleń i przyznawania certyfikatów w endoskopii do aktualnych wyzwań. Wprowadzono osobne certyfikaty dla lekarzy zajmujących się endoskopią górnego odcinka przewodu pokarmowego i osobne dla tych, którzy specjalizują się w endoskopii dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Poprzednio stworzony kompleksowy certyfikat pozostał bez zmian co do zakresu zabiegów, do których upoważnia. Podniesiono wymagania dla starających się o uzyskanie tych certyfikatów.

Przy rozpoczęciu szkolenia obowiązkowe jest zaliczenie kursu wprowadzającego, na którym osoba szkoląca się otrzymuje kartę szkolenia endoskopowego.

Obowiązkiem uczestników szkoleń jest wykazanie ilości wykonanych procedur zgodnie z regulaminem poszczególnych certyfikatów, zdanie egzaminu praktycznego w certyfikowanym ośrodku szkoleniowym SChE TChP oraz zaliczenie egzaminu testowego organizowanego przez Sekcję, na który składają się pytania teoretyczne i obrazy endoskopowe. Po zaliczeniu wszystkich etapów chirurg, członek Sekcji Chirurgii Endoskopowej TChP, otrzymuje certyfikat w danym zakresie.

Niniejsza pozycja powstała dzięki pasji i zaangażowaniu Zarządu i członków Sekcji. Mam nadzieję, że będzie ona nie tylko pomocna w przygotowaniu się do egzaminu, lecz także okaże się użyteczną dla lekarzy wykonujących badania endoskopowe w Polsce.

Dr hab. Jacek Sobocki

 

Podręczne kompendium „Endoskopia przewodu pokarmowego” pod redakcją naukową Profesora Jacka Sobockiego to unikatowa i wyczekiwana pozycja na polskim rynku medycznym. Doskonale wpisuje się w aktualne zapotrzebowanie środowiska lekarskiego jako kompleksowy i użyteczny poradnik dla lekarzy zajmujących się na co dzień badaniami i zabiegami endoskopowymi przewodu pokarmowego.

Kompendium składa się z trzech części, których treść układa się według następującego porządku:

• Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego.
• Endoskopia dolnego odcinka przewodu pokarmowego.
• Zaawansowane techniki endoskopowe.

W 30 rozdziałach autorzy zawarli obszerny zbiór aktualnej wiedzy dotyczącej wszystkich aspektów medycznych, organizacyjnych i technicznych związanych z codzienną praktyką kliniczną.

Właściwa organizacja i wyposażenie pracowni endoskopowych, przestrzeganie standardów wykonywania endoskopii przewodu pokarmowego wciąż pozostają aktualnym problemem klinicznym.

Jeśliby wziąć pod uwagę szerokie spektrum potencjalnych korzyści z zastosowania w praktyce klinicznej procedur endoskopowych związanych z diagnostyką i terapią pacjentów obarczonych schorzeniami układu pokarmowego, to nie dziwi fakt, że endoskopia przewodu pokarmowego jest przedmiotem zainteresowania lekarzy różnych specjalności (między innymi internistów, gastroenterologów, chirurgów, endoskopistów itp.).

Coraz częściej endoskopia przewodu pokarmowego i możliwości jej wykorzystania klinicznego stanowią „platformę” dla interdyscyplinarnej współpracy lekarzy poszczególnych specjalności, co może przyczynić się do poprawy wyników opieki medycznej nad pacjentami cierpiącymi z powodu chorób układu pokarmowego.

Autorami podręcznika są wybitni polscy eksperci posiadający duże doświadczenie w problematyce endoskopowej, choć ‒ co chcę z całą mocą podkreślić ‒ są to przede wszystkim specjaliści reprezentujący środowisko chirurgów gastroenterologicznych.

Nie ma w piśmiennictwie polskim pozycji, która w tak przystępny i metodologicznie poprawny sposób opisywałaby w sposób kompleksowy zasady optymalnego prowadzenia codziennej praktyki klinicznej w zakresie endoskopii przewodu pokarmowego.

Jestem pewien, że wszyscy czytelnicy po zapoznaniu się z treścią niniejszego kompendium, niezależnie od poziomu wiedzy, doświadczenia czy reprezentowanej dyscypliny, odniosą wymierną korzyść.

Prof. Grzegorz Wallner

SPIS ROZDZIAŁÓW

Cz. I. Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego

1. Wskazania i przeciwwskazania – J. Kenig
2. Kryteria oceny jakości endoskopii – J. Sobocki
3. Zgoda na badanie – H. Cabaj
4. Technika wykonania badania – J. Sobocki
5. Zasady pobierania materiału do badania histopatologicznego – K. Mitura
6. Standard opisu badania – M. Winiarski
7. Zalecane skale oceny endoskopowej – J. Kenig
8. Polipektomia – K. Mitura
9. Gastrostomia i gastrojejunostomia endoskopowa – J. Sobocki
10. Endoskopowe postępowanie w krwawieniach do górnego odcinka przewodu pokarmowego – M. Szura
11. Powikłania: objawy i postępowanie – J. Sobocki

Cz. II. Endoskopia dolnego odcinka przewodu pokarmowego

1. Wskazania i przeciwskazania – M. Winiarski
2. Przygotowanie do badania kolonoskopii – R. Solecki
3. Kryteria oceny jakości kolonoskopii – M. Kaczmerek
4. Zgoda na badanie – H. Cabaj
5. Technika wykonania badania oraz etapy uczenia się kolonoskopii – W. Milanowski
6. Klasyfikacje endoskopowe zmian patologicznych – M. Kaczmarek
7. Standard opisu badania – M. Szura
8. Podstawowe zabiegi kolonoskopowe: polipektomia, mukozektomia, ablacja – M. Szura
9. Nadzór endoskopowy – M. Winiarski
10. Powikłania: objawy i postępowanie – W. Milanowski

Cz. III. Zaawansowane techniki endoskopowe

1. Zgoda na badanie ECPW – S. Kozieł, J. Sobocki
2. Zalecane skale oceny endoskopowej ECPW – J. Sobocki
3. Powikłania ECPW: objawy i postępowanie – A. Budzyński
4. Poszerzanie i protezowanie zwężeń przewodu pokarmowego – J. Sobocki
5. POEM – M. Spychalski
6. Endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa – J. Sobocki
7. Endoskopowa cystogastrostomia i nekresektomia trzustkowa – S. Kozieł, J. Sobocki
8. Antybiotykoterapia profilaktyczna – J. Sobocki
9. Leczenie przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe – J. Sobocki