Z przyjemnością przedstawiamy Państwu owoc półrocznej pracy całego zespołu autorskiego: część ogólną poświęconą podawaniu leków przez sztuczne dostępy do przewodu pokarmowego oraz pogrupowany zbiór leków w tabelach: układ/przewód pokarmowy, krew i układ krwiotwórczy, układ sercowo-naczyniowy, układ moczowo-płciowy, leki hormonalne, leki stosowane w zakażeniach, leki przeciwnowotworowe, układ mięśniowo-szkieletowy, leki przeciwpasożytnicze, układ oddechowy, varia. Wszystkie tabele zawierają ok. 2500 pozycji. Będzie to najobszerniejsza polska publikacja na ten temat.
AUTORZY
Mgr farm. Paulina Bocian: Copernicus Podmiot Leczniczy Sp. z o.o. w Gdańsku
Dr n. farm. Witold BRNIAK: Katedra Technologii Postaci Leku i Biofarmacji, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Kraków
Dr n. med. Katarzyna MATYSIAK-LUŚNIA: Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii USK we Wrocławiu, Członek Zarządu POLSPEN, Przewodnicząca Sekcji Paliatywnej POLSPEN
Mgr farm. Ewelina Lubieniecka-Archutowska: Apteka Szpitalna Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku
Mgr farm. Gabriela Pierzynowska: Copernicus Podmiot Leczniczy Sp. z o.o. w Gdańsku
Mgr farm. Kamila Urbańczyk: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu / Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Mgr farm. Anna Well: Szpital SP ZOZ MSWiA we Wrocławiu
SPIS ROZDZIAŁÓW
R01. Budowa i funkcja układu pokarmowego w kontekście wchłaniania leków: jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie i jego części, jelito grube i jego części
R02. Wchłanianie w przewodzie pokarmowym: czynniki wpływające na procesy wchłaniania i biodostępności w stanie fizjologii; czynniki wpływające na procesy wchłaniania i biodostępności w stanach chorobowych
R03. Losy leku w organizmie człowieka: farmakokinetyka i farmakodynamika; LADME: czynniki wpływające na osiągnięcie efektu leczniczego
R04. Wpływ funkcji przewodu pokarmowego na farmakokinetykę leków: czynniki niemodyfikowalne: wiek, płeć, pochodzenie etniczne, uwarunkowania genetyczne; czynniki modyfikowalne: stan pacjenta, w tym różne zaburzenia i choroby oraz skład diety
R05. Sztuczne dostępy do przewodu pokarmowego: rodzaje; wpływ na losy doustnych postaci leku
R06. Aspekty prawne stosowania leków poza wskazaniami rejestracyjnymi
R07. Charakterystyka doustnych postaci leku: postaci stałe: proszki, granulaty, tabletki (ich rodzaje), kapsułki miękkie i twarde; postaci płynne: roztwory, krople, syropy, zawiesiny, opis najważniejszych cech postaci leku jakie mogą być stosowane drogą doustną; wpływ postaci leku na szybkość i miejsce uwalniania, sposób i czas działania; jakie substancje pomocnicze mogą być obecne w poszczególnych postaciach leku i jaki może być ich wpływ na podawanie leku za pomocą sztucznych dostępów
R08. Sposoby podawania leków drogą dojelitową: na co zwrócić uwagę wybierając lek do podania pacjentowi żywionemu drogą enteralną; co można, a czego nie można robić z lekiem przed podaniem drogą dojelitową; sposoby prawidłowego przygotowania poszczególnych form leku do podania
R09. Alternatywne postaci leku, dla leków zwykle stosowanych: czym można zastąpić leki, które nie nadają się do podawania drogą dojelitową; w jaki sposób szukać informacji na temat innych leków i możliwości ich podania drogą dojelitową
R10. Leki niebezpieczne: leki, których nie należy dzielić i kruszyć ze względu na ryzyko dla personelu medycznego lub opiekuna osoby żywionej dojelitowo; w jaki sposób unikać narażenia osoby przygotowującej lek do podania na kontakt z substancjami niebezpiecznymi; przykłady leków niebezpiecznych wraz z opisem postępowania z nimi
R11. Kompendium leków stosowanych u pacjentów żywionych dojelitowo: zestawienie tabelaryczne (kilkaset leków); układ według klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC); propozycje alternatywnych form leku z tą samą substancją leczniczą odpowiednich do podania drogą dojelitową; propozycje alternatywnych leków o zbliżonym działaniu odpowiednich do podawania drogą dojelitową; ryzyko interakcji poszczególnych leków z pożywieniem, na co zwrócić uwagę podając je drogą dojelitową; wyróżnienia wizualne pozwalające w szybki i łatwy sposób znaleźć potrzebne informacje w kompendium; skorowidz alfabetyczny według nazw międzynarodowych oraz nazw handlowych w celu wygodnego i szybkiego wyszukiwania konkretnych leków w dowolny sposób