SPIS ROZDZIAŁÓW

1. Organizacja bloku operacyjnego
2. Personel bloku operacyjnego
3. Zakażenia związane z opieką zdrowotną u pacjentów operowanych
4. Najważniejsze czynniki w zapobieganiu zakażeniom związanym z opieką zdrowotną
5. Opieka okołooperacyjna
6. Zdarzenia niepożądane w opiece okołooperacyjnej
7. Powszechny program nauczania stowarzyszenia EORNA dla pielęgniarstwa okołooperacyjnego

Pielęgniarstwo operacyjne jest specjalistyczną dziedziną wiedzy medycznej, która nie jest objęta programem nauczania podczas kształcenia pielęgniarek i położnych na studiach licencjackich i magisterskich. Pielęgniarki i położne, które rozpoczynają pracę w blokach operacyjnych z konieczności zmuszone są do uczenia się zawodu na stanowisku pracy w szpitalu. Pielęgniarki i położne rozpoczynające pracę w trudnej dziedzinie, którą jest pielęgniarstwo operacyjne często zdobywają wiedzę od swoich starszych koleżanek. Zdarza się, że jest to wiedza zdezaktualizowana, w dużej mierze oparta na własnym, nie modyfikowanym od lat „doświadczeniu”.

Obecnie mamy w Polsce wiele nowych, nowoczesnych bloków operacyjnych, do których są przenoszone stare zwyczaje; personel nie może się odciąć od dotychczasowych zachowań, od złej organizacji pracy i łamania ważnych z punktu widzenia bezpieczeństwa pacjenta zasad.

Blok operacyjny jest jednym z najważniejszych miejsc każdego szpitala, w którym decyduje się o życiu i zdrowiu pacjenta. Aby zapewnić wysoką jakość usług medycznych świadczonych przez personel bloku operacyjnego na rzecz chorego człowieka wymagającego interwencji chirurgicznej, należy dbać o ciągłe szkolenie personelu, aktualizowanie wiedzy medycznej, stworzenie prawidłowych warunków pracy, które pozwolą na zachowanie zasad jałowości i higieny, aby zapobiegać ciężkim zakażeniom i innym powikłaniom powodującym przedłużenie pobytu pacjenta w szpitalu, a często prowadzącym do śmierci operowanego.

Pielęgniarstwo operacyjne jest jednym z ważnych ogniw opieki okołooperacyjnej. Na sukces lekarza chirurga – operatora (w każdej dziedzinie zabiegowej) oraz zadowolenie operowanego składa się praca, doświadczenie i odpowiedzialność wielu zespołów medycznych takich jak: pielęgniarki/położne oddziału zabiegowego, lekarze oddziału zabiegowego, pielęgniarki i położne bloku operacyjnego (operacyjne i anestezjologiczne), lekarze – członkowie zespołu operacyjnego, lekarze anestezjolodzy, perfuzjoniści, technicy medyczni, fizjoterapeuci, dietetyk, psycholog kliniczny, pracownicy centralnej sterylizatorni, sprzątaczki, architekci szpitali. Ogromną rolę odgrywa też zespół osób wyposażających szpital w bezpieczny sprzęt i aparaturę medyczną. Wszystkie wymienione zespoły muszą ze sobą współpracować, komunikować się i proponować nowe rozwiązania usprawniające organizację pracy i bezpieczeństwo operowanych pacjentów. Od członków poszczególnych zespołów wymaga się wysokich kwalifikacji zawodowych, ciągłego i systematycznego aktualizowania wiedzy i doświadczenia zawodowego, przestrzegania podstawowych zasad higieny, wzorowej organizacji pracy, uczciwości, odpowiedzialności zawodowej i samodyscypliny.

Pielęgniarstwo operacyjne doczekało się już czwartego wydania. To wydanie znacznie różni się od poprzednich. Czytelnicy znajdą m.in. zarys historii pielęgniarstwa operacyjnego w Polsce, informacje nt. pielęgniarstwa okołooperacyjnego na podstawie programu Europejskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Operacyjnych, opieki okołooperacyjnej z uwzględnieniem obowiązujących rekomendacji i wytycznych naukowych, rozdział dotyczący zakażeń w opiece zdrowotnej z uwzględnieniem zakażeń u pacjentów operowanych, dezynfekcji i sterylizacji oraz ogólnie pojętej profilaktyki zakażeń u pacjentów operowanych a także rozdział nt. zdarzeń niepożądanych u pacjentów operowanych.

Książka jest zatytułowana Pielęgniarstwo operacyjne ale praktycznie jest adresowana do: wszystkich pracowników, którzy wykonują procedury inwazyjne (z naruszeniem ciągłości tkanek) w salach operacyjnych, gabinetach zabiegowych, prywatnych praktykach lekarskich w tym w gabinetach stomatologicznych, studentów kierunków medycznych, pracowników salonów, w których wykonuje się tatuaże, makijaż trwały i inne zabiegi przebiegające z nakłuwaniem i nacinaniem tkanek, pracowników centralnych sterylizatorni oraz architektów.